Elke januari is het weer zover: we worden overspoeld door berichten op social media die ons eraan herinneren dat het nu de tijd is om een frisse start te maken, om het nu eens eindelijk echt anders te gaan doen. Gezonder, gelukkiger, meer gebalanceerd, minder stressvol te gaan leven.

Het formuleren van goede voornemens lijkt de allereerste belangrijke stap te zijn om richting te geven aan je nieuwe jaar. En het voelt fijn en kan best goed werken, toch? Totdat… je eigenlijk te moe bent om te gaan sporten, je toch weer uitvalt tegen je partner, de geur van de plaatselijke frituur om de hoek je toch weer overstag doet gaan, en je na een paar afwijzingen op je sollicitatiebrieven toch maar besluit te blijven zitten waar je zit… en zo ken je er vast nog wel een paar.

Nu ga ik je niet vertellen hoe je je beter aan je voornemens kan houden. Ook is mijn boodschap niet dat goede voornemens zinnig dan wel onzinnig zijn. Of dat je op elk moment van de dag een nieuwe start kan maken, echt niet alleen in januari (hoezeer ik het daar ook mee eens ben!).

Liever nodig ik je uit om samen met mij die goede voornemens eens even helemaal op hun kop te zetten en binnenstebuiten te draaien door naar drie belangrijke valkuilen te kijken. Zodat je het maken van goede voornemens vanuit een ander perspectief kunt bekijken en bewuster kan kiezen hoe jij met jouw ‘goede voornemens’ om wilt gaan.

Valkuil 1: Belemmerende overtuigingen, geconditioneerde denkpatronen en angst over het hoofd zien.

Natuurlijk formuleer je goede voornemens met de beste intenties. Je beoogt ermee bij te dragen aan je eigen welzijn, en wellicht ook aan dat van anderen. Maar heb je al eens echt goed gekeken naar de bron van je goede voornemen? Komt het voort uit een ideaalbeeld waaraan je zou willen voldoen? Wiens ideaalbeeld is dit eigenlijk? Wat denk je dat dit goede voornemen jou oplevert? En is dit werkelijk wat jij belangrijk vindt, of komt het voort uit wat (je denkt dat) anderen van jou verwachten? En als je niet voldoet aan datgene wat je met je goede voornemen beoogt te bereiken, wat ontbreekt er dan in je leven? Waar ben je bang voor?

Wat wordt er zichtbaar ten aanzien van je goede voornemens als je jezelf deze vragen stelt?

Ik denk dat goede voornemens pas echt inspireren tot duurzame gedragsverandering wanneer ze volledig ‘aligned’ zijn (bij gebrek aan een goede vertaling van deze Engelse term die de lading dekt) met jouw creërende kracht. En dat kan alleen wanneer je ziet welke van je goede voornemens niet uit die creatieve bron in jezelf voortkomen, maar uit verwachtingen van anderen en uit angst. Dat maakt het verschil tussen je leven vanuit creatie vormgeven of vanuit reactie.

Valkuil 2: Geen vrede met jezelf hebben wanneer het niet gaat zoals voorgenomen.

Wat gebeurt er vanbinnen bij jou wanneer je goede voornemens verwateren? Is er onverschilligheid, boosheid, frustratie, machteloosheid? Zijn er verwijten misschien zelfs, van die eeuwige kritische stem in je eigen hoofd?

Acceptatie van ‘dat wat is’, is de eerste stap naar verandering. Omdat je vanuit weerstand alleen maar meer weerstand creëert, binnen en buiten jezelf. Het klinkt misschien tegenstrijdig: als je wilt dat iets verandert, dan accepteer je de status quo toch niet? Daarover een andere keer meer. Maar voor nu, probeer het eens uit. Wat gebeurt er wanneer je simpelweg ‘ja’ zegt tegen datgene wat je ervaart? Ja, je hebt je niet aan je goede voornemen gehouden. Hoe voelt dat, wat gebeurt er vanbinnen? Mag dat er zijn? En zo niet, wat zou er mogelijk worden wanneer je vrede sluit met jezelf? Met het feit dat het niet gelukt is wat je jezelf had voorgenomen? En met alles wat dit in jou oproept?

Adem je nog steeds? Klopt je hart nog? Voel je het leven nog door je lichaam stromen? Mooi, want dat is wat is!

Valkuil 3: De focus alleen leggen op het doel in plaats van op het leerproces

Wat kan je omgang met goede voornemens veel vertellen over hoe je in het leven staat! Dat is je misschien wel al opgevallen bij het lezen van de eerste twee valkuilen die ik hier genoemd heb. Ze hangen nauw samen met deze derde belangrijke valkuil, namelijk het goede voornemen alleen maar zien als een doel dat bereikt moet worden in plaats van het ook te zien als iets dat bijdraagt aan een leerproces. Als je middels je goede voornemens zicht kan krijgen op diepe overtuigingen en geconditioneerde denkpatronen in je leven, dan kan je ook beginnen deze te doorbreken. En als de manier waarop je omgaat met het ‘mislukken’ van je goede voornemens je veel kan vertellen over hoe jij je tot jezelf en het leven verhoudt (vanuit een houding van weerstand of vrede), dan kan dit je uitnodigen tot meer mildheid en compassie.

Kortom, wat als je goede voornemens richting kunnen geven aan een waardevol leerproces waardoor je jezelf steeds beter leert kennen en kan bevrijden van beperkende gedachten en patronen?